نخستین بیانیه سیاسى امام خمینى(س)

نویسنده :ربیع صادقی
تاریخ:جمعه 22 اردیبهشت 1391-09:37 ب.ظ

 

مطالعه اولین اعلامیه سیاسى حضرت امام خمینى از جنبه آشنایى با سیر مبارزات ایشان حائز اهمیت است. این اعلامیه یکسال پس از نگارش اثر گرانقدر عقیدتى و سیاسى امام خمینى یعنى کتاب کشف الاسرار نوشته شده است. نسخه خطى بیانیه مزبور در کتابخانه وزیرى شهرستان یزد نگهدارى مى‏شود. شرح چگونگى درج و نگهدارى این بیانیه را در کتابخانه وزیرى از زبان آقاى انتظارى مدیر محترم کتابخانه وزیرى پى مى‏گیریم:

بسمه تعالى از جمله ابتکارات مرحوم حجة‏الاسلام وزیرى، موسس کتابخانه وزیرى یزد، تهیه و جمع آورى خط و عکس علماى اعلام بوده که از زمانهاى پیش دفترى را بدین منظور تهیه کرده و همه جا آنرا با خود مى‏بردند و خدمت هر یک از مراجع تقلید و بزرگان علم که مى‏رسیدند درخواست مى‏کردند تا شرحى در این دفتر یادداشت کنند و عکس خود را کنار آن الصاق نمایند. از جمله کسانى که مرحوم وزیرى در سال 1363 هجرى قمرى مطابق با 1323 هجرى شمسى به زیارتشان نائل شدند، رهبر کبیر انقلاب و بنیانگذار جمهورى اسلامى ایران حضرت امام خمینى رضوان الله تعالى علیه بوده اند. این ملاقات در یازدهم جمادى الاولى سال 1363 هجرى قمرى در قم اتفاق افتاده و بنا به درخواست مرحوم وزیرى حضرت امام شرح مبسوطى در سه صفحه پیرامون قیام و انقلاب در آن دفتر مرقوم فرموده اند. این نوشته نخستین بیانیه سیاسى امام خمینى (س) است که تاکنون مکشوف شده است، و نیز نشان دهنده روح بزرگ و اهداف عالیه حضرت امام، و بیانگر آن است که چگونه این رادمرد در آن خفقان ستم شاهى با کمال جرات و شهامت همگان را به قیام و وحدت فرا مى‏خواندند.

این دفتر سالها در منزل مرحوم حجة الاسلام وزیرى نگهدارى مى‏شده و ایشان به هر کجا که سفر مى‏کردند آن را با خود مى‏بردند و دوباره به منزل بازمى گرداندند و هر وقت‏خواص به یزد مسافرت مى‏کردند از این دفتر هم بازدید مى‏نمودند.

هنگام تالیف کتاب بررسى و تحلیلى از نهضت امام خمینى، در سال 1355 حضرت امام در نجف اشرف اشاره فرمودند که در سالهاى بسیار قدیم شرحى در دفتر آقاى وزیرى یزدى نوشته اند. گویا به دنبال این اشارت حضرت امام، شخصى به یزد آمده و گفت مى‏خواهم خطى را که حضرت آیة الله خمینى در دفتر آقاى وزیرى نوشته‏اند ببینم. بنده چون ایشان را نمى‏شناختم و ضمنا معرفى نامه‏اى هم با خود نیاورده بود، گفتم این دفتر در کتابخانه نیست، او هم رفت. پس از مدتى جناب آقاى ناطق نورى که اکنون ریاست مجلس شوراى اسلامى را عهده دار هستند در مسیر مسافرت به رفسنجان، به یزد تشریف آوردند و از بنده رونوشت‏خط حضرت امام را درخواست نمودند. حقیر، ایشان را به منزل مرحوم حجة الاسلام وزیرى بردم. اتفاقا آقاى وزیرى در اثر کسالت‏بسترى بودند. دفتر را آوردم و تمام آنرا آقاى ناطق نورى ملاحظه نمودند، سپس از روى خط امام دیکته کردم و ایشان هم یادداشت نمودند و تشریف بردند. بعد از مدتى حضرت آیة الله شهید مطهرى نامه‏اى مرقوم فرمودند که: "این نوشته فایده‏اى ندارد فتوکپى خط حضرت امام مورد نیاز است". بنده هم با وعده قبلى دفتر را ساعت 11 شب به منزل یکى از دوستان که دستگاه فتوکپى داشت‏بردم و چند دوره فتوکپى تهیه کردم و فردا صبح آنرا خدمت آیة الله مطهرى فرستادم. بعدها این دستخط در روزنامه‏اى چاپ شد، و از آن زمان به بعد نیز بارها تکثیر و انتشار یافته است. در خود یزد هم چندین بار آنرا منتشر کردند. حتى بعضى از جوانان آن را به همراه اعلامیه هایى در افشاى جنایتهاى خاندان پهلوى چاپ و منتشر مى‏کردند.

بعد از پیروزى انقلاب اسلامى، حضرت حجة‏الاسلام و المسلمین آقاى حاج سید احمد خمینى توسط حجة الاسلام حاج شیخ محمد على صدوقى - نماینده وقت مجلس شوراى اسلامى - فتوکپى دستخط مبارک امام را درخواست کردند. یک هفته پس از ارسال این سند تاریخى، تصویر آن بر صفحه تلویزیون ظاهر شد و گوینده اعلام کرد که این دستخط مبارک هم اکنون در یکى از کتابخانه‏هاى یزد نگهدارى مى‏شود. در سال 1361 صحیفه نور نیز آن را چاپ نمود.

در سال 1369 عده‏اى از سازمان صدا و سیماى جمهورى اسلامى ایران به یزد آمدند و از دستخط امام فیلمبردارى کردند و بنده هم توضیحاتى دادم که چند روز بعد شبکه سراسرى پخش کرد و اتفاقا خیلى بجا و جالب بود، زیرا بعد از پخش این برنامه مرتب از یزد و شهرستانها به کتابخانه تلفن مى‏شد و سئوال مى‏کردند الان دفتر کجا است؟ آیا مى‏شود آنرا مطالعه کرد؟ آیا مى‏توان فتوکپى آنرا تهیه نمود؟ چه موقع امام به یزد تشریف آورده اند؟ بنده جواب مى‏دادم این دستخط تاریخى حضرت امام در جلد اول کتاب صحیفه نور چاپ شده و شما به راحتى مى‏توانید آن را از کتابخانه‏ها تهیه کنید. هم چنین توضیح مى‏دادم که حضرت امام خمینى (س) به یزد تشریف نیاورده‏اند بلکه مرحوم وزیرى در قم به خدمت‏حضرت امام مشرف شده و به شرحى که گذشت آن را از حضرت امام تقاضا نمودند.

گفتنى است که در این دفتر علاوه بر خط و عکس حضرت امام خمینى، خط و عکس بسیارى از مراجع تقلید و علماء و دانشمندان وجود دارد که براى نمونه مى‏توان اسامى زیر را برشمرد:

آیات عظام و مراجع عالیمقام: سید محمد کاظم طباطبائى یزدى (صاحب عروة الوثقى) ، حاج شیخ عبدالکریم حائرى یزدى موسس حوزه علمیه قم، حاج آقا حسین بروجردى، سید عبدالهادى شیرازى، سید ابوالقاسم الخوئى، سید عبدالهادى شیرازى، سید ابوالحسن اصفهانى، سید جمال الدین اسد آبادى، سید محسن حکیم، شیخ عبدالحسین امینى، حاج سید احمد خوانسارى، حاج سید محمدرضا گلپایگانى، سید محمد هادى میلانى، سید شهاب الدین مرعشى نجفى، حاج آقا بزرگ تهرانى، شهید صدوقى، شهید دستغیب، خاتمى اردکانى، فقیه خراسانى و.